เตหน่า
เครื่องดนตรีพื้นบ้านของปกากะญอ
คือชาวกระเหรี่ยง ที่อยู่อาศัยแนว
จังหวัดรอยต่อทั้งสองฝั่งไทยและพม่า
ตั้งแต่ตอนเหนือ เชียงรายแม่ฮ่องสอน
ลงมาถึง ประจวบคีรีขันธ์
ลักษณะของเตหน่่า ส่วนลำตัวใช้ไม้
ต่อกัน หรือ ขุดเป็นโพรง
คล้ายเรือ ทำหน้าที่กล่องเสียง
ด้านบนเป็นแผ่นโลหะ
มักทำจากปิ๊บสังกะสี ส่วนคอ ติดลูกบิดเป็นแท่งไม้หมุนตั้งสายขึงสาย เบรค จักรยาน หรือสายเบรค หรือสายครัชมอเตอร์ไซค์
ปัจจุบันมีการดัดแปลงใช้ลูกบิดกีต้าร์ แทน
ไม่ได้มีขนาดสัดส่วนที่แน่นอน มีทั้งแบบเรียบง่าย มีการแกะสลัก
ด้วยมือ ตกแต่ง ขึ้นอยู่กับคนทำ จึงมีรูปแบบที่หลากหลายมาก
อ่านเพิ่มเติม
คลิปวีดีโอ
บทเพลงเตหน่า เพลงร้องและเล่นเตหน่าแบบดั้งเดิมโดย จอแมะโพ
เตหน่าของสิวา คำบอกเล่า การทำเตหน่าตัวแรกตัวเดียวของสิวา
และเพลงบรรเลงเตหน่า
เพลงเตหน่ากับเครื่องดนตรีอื่น นำเพลงมาเติมเครื่องดนตรี
สารคดี เตหน่า
TENA is a traditional musical instrument of the Karen people.
กู่เจิง(Guzheng))
กู่เจิง ไม้จื่อถาน รุ่นเก้ามังกร
จากค้นข้อมูลพบว่า ไม้จื่อถาน (zitan wood )
หรือ ภาษาไทยเรียกว่าไม้จันทน์แดง(Pterocarpus santalinus)
เป็นไม้เนื้อแข็ง สีแดงเข้ม หรือ ม่วงดำ เป็นโตช้า
แข็งแกร่ง มีน้ำหนักมาก ทางจีนตอนใด้ และเวียดนาม
กู่เจิงเป็นรุ่นเก่าแกะสลักด้วยมือ ให้เสียงหนักแน่นมีพลัง มีมิติ ลึก กังวาล
กู่เจิง(Guzheng))
กู่เกิงไม้หนานมู่(nanmu) จากข้อมูลพบว่า ต้นไม้ท้องถิ่นที่มีชื่อเสียง
แถบจีนตอนใต้ มีลักษณะพิเศษ สีเหลืองทองเป็นต้นไม้ เนื้อแข็ง
ที่มีอายุยืน โตช้า ต้นที่โบราณมีอายุได้นับพันปี มีขนาดใหญ่
เมื่อก่อนจึงนิยม สร้างบ้าน ทำเฟอนิเจอร์ สร้างวังในยุคราชวงค์หมิง
และ ราชวงศ์ชิง ปัจจุบันเป็นต้นไม้อนุลักษณ์ และ หายาก
กู่เจิงตัวนี้ ให้เสียงมีลักษณะ นุ่มนวลอ่อนหวาน สดใส
กู่เจิง(Guzheng))
กู่เจิง ได้มาจากนักดนตรีจีนพูดภาษาไทยไม่ได้
จึงไม่ค่อยทราบข้อมูลรายละเอียดนัก มีป้ายยี่ห้อตุนหวง
เป็นยี่ห้อที่ผลิตเครื่องดนตรีจีนหลากหลายชนิด หลายเกรด
ตั้งแต่มือสมัครเล่น จนถึงมืออาชีพ
กู่เจิง(Guzheng))
กู่เจิงขนาด 120 cm ย่อขนาดให้เดินทาง พกพาได้สะดวกง่ายขึ้น
กู่เจิง(Guzheng))
กู่เจิงทรงโบราณ มี16 สาย
สายเป็นเส้นลวดเล็กๆ เหมือนดั่นทรานของเวียดนาม
แต่มีขนาดใหญ่กว่ายาว มีลักษณะเสียงแหลมเล็ก ใส
มีหมุดไม้ตั้งสายอยู่ด้านบน เหมือนดั่นทราน
ของเวียดนาม ยังไม่ค่อยทราบข้อมูล ได้ทดลองตั้งสาย เป็น คีย์ C
เหมือนดั่นทราน
โกโต๊ะ Koto
เครื่องดนตรีประเทศของญี่ปุ่น มี 13 สาย
ดั่นทราน dan tranh
เครื่องดนตรีพื้นบ้านประเทศเวียดนาม
ลักษณะคล้ายกู่เจิงของจีน
มี16สาย มีหมุดไม้ตั้งสายอยู่ด้านบน
ตั้งสายเป็นคีย์ C แบบเพนทาโทนนิค
มีที่ดีดเป็นโลหะสวมนิ้ว
พิณพม่า (Saung Gauk)
เครื่องดนตรีประจำชาติพม่า มี 16 สาย
ซันชิน(SANSHIN)
ซันชิน เครื่องดนตรีพื้นบ้าน ประเทศญี่ปุ่นดั้งเดิม
จากหมู่เกาะริวกิว ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของโอกินาวา
ซันชินมีคอยาว โดยทั่วไปทำจากไม้มะเกลือโอกินาวา
และลำตัวหุ้มด้วยหนังงูเหลือมแบบดั้งเดิม
ปัจจุบันมักจะใช้วัสดุสังเคราะห์แทน
มีสายสามสายที่ดีดด้วยปิ๊กสวมนิ้ว ซึ่งมักทำจากเขาควาย
เครื่องดนตรีชนิดนี้ขึ้นชื่อในเรื่องโทนเสียงที่นุ่มนวลและสงบ
ขนาดกะทัดรัดและน้ำหนักเบา
พิณหลิว (Liuqin)
บางคนเรียกว่า หลิวฉิน (Liuqin)
เป็นเครื่องดนตรีประเภทเครื่องสายดีดของจีน
มีลักษณะคล้ายคลึงกับผีผา (Pipa) แต่มีขนาดเล็กกว่า
และมีเสียงที่แหลมสูงกว่า
ผีผา(pipa)
ป็นเครื่องดนตรีประเภทเครื่องสายดีดของจีนที่มีประวัติยาวนานกว่า 2,000 ปี ถือเป็นหนึ่งในเครื่องดนตรีจีนที่เก่าแก่และเป็นที่รู้จักมากที่สุด
รูปร่าง: ตัวเครื่องมีรูปร่างคล้ายผลสาลี่หรือลูกแพร์ผ่าครึ่ง
มีคอและก้านดีดที่ยาว
จำนวนสาย: ผีผาสมัยใหม่มักมี 4 สาย
เสียง: มีเสียงที่ก้องกังวานและสามารถแสดงอารมณ์ได้หลากหลาย
ตั้งแต่เสียงที่ไพเราะนุ่มนวลไปจนถึงเสียงที่ดุดันและแข็งแกร่ง
วิธีเล่น: ผู้เล่นจะวางผีผาไว้บนตักและใช้มือขวาดีดสาย
โดยอาศัยเล็บมือหรือเล็บเทียมสวมปลายนิ้ว ส่วนมือซ้ายจะทำหน้าที่กดสายเพื่อเปลี่ยนระดับเสียง
แอคอเดียนแบบปุ่ม button accordions
แอคคอเดียนโบราณ ยี่ห้อHohner รุ่น Erica
รุ่นมีการผลิตที่ยาวนาน รุ่นนี้เป็นตัวโบราณ ผลิตที่เยอรมัน
คาดว่าผลิตราว ช่วงปี คศ. 1950-60 วัสดุเป็นไม้
ให้เสียงที่ไพเราะเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว เป็นที่ยกย่อง
และชื่นชอบ คนในวงการแอคคอเดียนรุ่นเก่า
การเล่น การดันลมเข้าและยืดออกจะเป็นคนละโน๊ตระบบไดอะโทนิก
ต่างกับแอคคอเดียนรุ่นใหม่ ที่เป็นลิ่มคีย์คล้ายเปียโน ที่เป็นระบบโครโมติก
ทำให้หาคนเล่นได้น้อย และเป็นแอคคอร์เดียน ให้เสียงโน๊ต
ระบบไดอะโทนิก ตัวนี้เป็นคีย์ C และ G
ขนาดกะทัดรัดและน้ำหนักเบา
แอคคอร์เดียนปุ่ม button accordions
แอคคอร์เดียนโบราณ ยี่ห้อ cuckoo acordeon
คาดว่า ประมาณปี คศ.190x
รุ่นมีเสียงโน๊ตดังกุ๊กกู เหมือนเสียงนก
ออแกนลม (reed organ)
เป็นออแกนที่ใช้ใช้สองเท้าเหยียบแป้น
เพื่อปั๊มลม ให้ผ่านลิ่มโลหะขนาดต่างๆให้เกิดเสียงโน๊ต
แต่ละตัว มีการใช้เล่นในโบสถ์คริตส์ และตามบ้าน
ผลิตช่วง ยุค คศ .18xx ถึงช่วง 19xx
ต่อมาประเทศอินเดียออกแบบ
ให้ใช้มือปั๊มสูบลม เรียกว่า ฮาร์โมเนียม
และใช้เล่นนิยมกันอย่างแพร่หลาย
รวมทั้งใช้ในพิธีกรรมทางศาสนา
ชาวซิกข์ ฮินดู และ มุสลิม
(ออแกนลม เครื่องนี้ผลิตที่ญี่ปุ่น yamaha b-20f )
แมนโดลิน(mandolin)
แมนโดลิน(mandolin)
แมนโดลา(MANDOLA)
ซิต้ารา(Citara)
พิณซิต้ารา ตัวนี้ผลิตที่
ประเทศอาเจนตินา มี 15 สาย
ยังไม่ทราบประวัติที่มา พบว่ามีผลิตอยู่หลายประเทศ
เช่น เมกซิโก ฮ่องกง โคลัมเบีย อิตาลี่
ซึง
เครื่องดนตรีพื้นบ้านภาคเหนือของประเทศไทย
เป็นไม้ขุด ปะกบไม้บางที่แผ่นหน้า
มีสี่สาย ตั้งสายเป็นคู่ ตัวนี้เป็นแบบโบราณ ขนาดกลาง
ใช้ลูกบิดไม้ตั้งสายรุ่นหลังๆ มันจะแทนด้วยลูกบิดกีต้าร์
เพื่อให้หมุนตั้งสายง่าย
พิณอิสาน
เครื่องดนตรีพื้นบ้านนิยมเล่นกันอย่างกว้างขวาง ภาคอิสาน
มีเสียง และ การเล่นที่เป็นเอกลักษณ์ มีสายมาตรฐานที่ 3 สาย
และ พบเห็นแบบทั้ง สองสาย และ สี่สาย อยู่บ้าง
เบนโจลีน(Benjoline)
เบนโจลีน หรือ เบนโจเลเล่ ต้นกำเนิตจากอเมริกา
เป็นการผสม เครื่องดนตรี เบนโจ จากแอฟริกา
ผสมกับ อูคูเลเล่ จากฮาวาย บอดี้ด้านหน้าเป็นหนังกลอง
แบบเบนโจ แต่มีขนาด และมี สี่สายแบบ อะคูเลเล่
ขลุ่ยบันซูรี(Bansuri)
ขลุ่ยพื้นบ้านประเทศอินเดีย
เป็นเครื่องดนตรีที่มีความสำคัญ
เกี่ยวข้อง กับศาสนาฮินดู เทพเจ้า
เป่าด้วยการผิว คล้ายขลุ่ยผิวของจีน
ขลุ่ย โอคารินา (Ocarina)
เป็นเครื่องดนตรีโบราณ ที่ลักษณะคล้ายๆกันนี้
พบอยู่หลายภูมิภาคในโลก ทั้งจีน ชาวมายา ยุโรป
ยุคหลัง ศตวรรษที่ 13 มีการปรับปรุงพัฒนารูปทรง
ทำจากดินเผา ที่ประเทศอิตาลีตั้งชื่อ ocarina และ
เป็นที่นิยมอย่างกว้างขวางไปทั่วโลก
ขลุ่ยดินเผา
ขลุ่ยที่ประดิษฐ์ขึ้นมาจากดินเผา ทำเป็นรูปทรงต่างๆ
มีผลิตขึ้นตามท้องถิ่น หลายประเทศทั่วโลก
ก็อกเคนสปิล(Glockenspiel)
ต้นกำเนิดมาจากประเทศเยอรมัน
เล่นโดย ใช้ไม้ตี ลงบนแท่งโลหะให้ เสียงโน๊ตแต่ละตัว
ระบบโครโมติก เสียงแหลมคมชัด สดใส
เริ่มเล่นจาก วงออร์เคสตร้า ปี คศ. 1874
และเริ่มแพร่หลายมาจนทุกวันนี้